Οι μαθητές που προετοιμάζονται για τις πανελλήνιες εξετάσεις έχουν πολλές σκέψεις στο μυαλό τους, και η φροντίδα των ματιών τους συχνά δεν είναι στις προτεραιότητές τους. Ωστόσο, η όραση παίζει καθοριστικό ρόλο στη μαθησιακή διαδικασία. Το τελευταίο που χρειάζονται πριν από τις εξετάσεις είναι να αντιμετωπίσουν προβλήματα όπως η ξηροφθαλμία, η κούραση των ματιών, η θολωμένη όραση, το αίσθημα καύσου, η δακρύρροια και οι πονοκέφαλοι, που συχνά προκύπτουν από πολύωρο διάβασμα, ειδικά μπροστά σε οθόνη.
Ο δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, χειρουργός οφθαλμίατρος και ιδρυτής του Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας LaserVision, αναφέρει ότι το σύνδρομο ψηφιακής κόπωσης των ματιών είναι συχνό. Όσο περισσότερο χρησιμοποιεί κάποιος ηλεκτρονικούς υπολογιστές, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος εμφάνισης του συνδρόμου, το οποίο περιλαμβάνει οφθαλμολογικά και οπτικά συμπτώματα που προκαλούνται από την αδιάκοπη εστίαση στην οθόνη, με αποτέλεσμα μειωμένο βλεφάρισμα. Μελέτες δείχνουν ότι 4-7 στους 10 μαθητές Λυκείου και φοιτητές που διαβάζουν για εξετάσεις παρουσιάζουν τέτοια συμπτώματα.
Ωστόσο, η συνεχής ενασχόληση με οθόνες δεν είναι η μόνη αιτία προβλημάτων στα μάτια. Το πολύωρο διάβασμα από βιβλία και συγγράμματα μπορεί επίσης να είναι εξίσου επιβαρυντικό. Παράγοντες όπως το έντονο άγχος, η έλλειψη άσκησης, η κακή διατροφή, η υπερκατανάλωση καφεΐνης και η έλλειψη ύπνου συμβάλλουν στην ξηροφθαλμία και τη θολή όραση.
Οι νέοι μπορούν να προστατεύσουν τα μάτια τους ακολουθώντας απλές συμβουλές. Είναι σημαντικό να κάνουν τακτικά διαλείμματα, τουλάχιστον κάθε ώρα, και κατά τη διάρκεια αυτών να κοιτούν μακριά για να ξεκουράσουν τα μάτια τους. Επίσης, θα πρέπει να προσέχουν τη στάση τους κατά την εργασία, καθώς και την εργονομία του χώρου τους, για να αποφύγουν πόνους στον αυχένα και την πλάτη.
Η τακτική βλεφαρίδα είναι επίσης σημαντική, καθώς τα βλέφαρα πρέπει να ανοιγοκλείνουν κάθε 2 δευτερόλεπτα, ενώ κατά τη διάρκεια του διαβάσματος αυτό μειώνεται σε 10 δευτερόλεπτα ή και λιγότερο. Η υγρασία και η θερμοκρασία του χώρου είναι άλλοι παράγοντες που πρέπει να προσέξουν οι μαθητές, καθώς οι χώροι με χαμηλή υγρασία και σκόνη επιβαρύνουν τα μάτια.
Στρατηγικές όπως η εναλλαγή μεταξύ οθόνης και βιβλίων, το να κοιτάζουν έξω από το παράθυρο και η ρύθμιση της φωτεινότητας της οθόνης είναι χρήσιμες. Επίσης, οι μαθητές πρέπει να αποφεύγουν να διαβάζουν ξαπλωμένοι, καθώς αυτό δεν επιτρέπει την κατάλληλη απόσταση από τα μάτια.
Η σωστή φροντίδα των φακών επαφής είναι επίσης σημαντική. Είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούν γυαλιά όταν διαβάζουν και να τηρούν τις οδηγίες συντήρησης των φακών τους. Οι μαθητές θα πρέπει να αποφεύγουν να κοιμούνται με τους φακούς και να χρησιμοποιούν τεχνητά δάκρυα αν χρειάζεται.
Τέλος, οι μαθητές θα πρέπει να εξετάσουν τη δυνατότητα διαθλαστικής παρέμβασης με τον οφθαλμίατρό τους, να διαχειρίζονται το άγχος τους, να τρέφονται υγιεινά, να αποφεύγουν την υπερβολική καφεΐνη και να τηρούν κανόνες υγιεινής για τα μάτια τους. Είναι σημαντικό να θυμούνται ότι η υπερβολική χρήση των ματιών δεν προκαλεί μόνιμες βλάβες, αλλά χρειάζονται ξεκούραση και φροντίδα.
